Rehabilitasyonda Yalnız
Değilsiniz
Baş Dönmesiyle Yaşamayı Kabul Etmeyin
Vestibüler Sistem Nedir?
Vestibüler sistem, iç kulağımızda yer alan ve vücut dengemizi sağlamaktan sorumlu olan ana duyu sistemidir. Baş hareketlerini algılayıp beyne sinyaller göndererek, hareket halindeyken dengede durmamızı, yönümüzü bulmamızı ve odaklanabilmemizi sağlar.
Vestibüler Rehabilitasyon Nedir?
Vestibüler rehabilitasyon, iç kulak kaynaklı baş dönmesi ve denge problemlerini azaltmak amacıyla beyni ve vücudu yeniden eğitmeyi hedefleyen, egzersiz temelli özel bir tedavi yöntemidir.
Rehabilitasyondan Korkmalı Mıyım?
Rehabilitasyon tamamen güvenli bir süreçtir ve egzersizler sırasında hissedebileceğiniz geçici baş dönmeleri, aslında beyninizin iyileşmek için uyum sağladığının ve tedavinin işe yaradığının bir işaretidir.
Rehabilitasyonum İşe Yaradı mı?
Ücretsiz test olun, ne kadar yararlandığınızı öğrenin.
Tıkla Test OlVestibüler Hastalıklar
Vestibüler Rehabilitasyon
Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV)
Başın belli bir pozisyonu (yatağa yatma, kalkma, yukarı bakma gibi) ile tetiklenen, saniyeler süren şiddetli baş dönmesiyle gerçekleşen vertigo ataklarıdır. Vestibüler Rehabilitasyon, özel manevralarla bu kristalleri yerine yerleştirerek kesin çözüm sunar.
Meniere Hastalığı
İç kulakta sıvı basıncının artması sonucu oluşan kronik bir hastalıktır. Tekrarlayan şiddetli vertigo atakları, çınlama (tinnitus), kulakta dolgunluk hissi ve işitme kaybı ile karakterizedir. Vestibüler Rehabilitasyon, ataklar arasındaki dönemde hastanın denge bozukluğunu azaltmaya ve fonksiyonel kapasitesini artırmaya yardımcı olur.
Labirentit
İç kulaktaki hem denge organlarını (vestibüler labirent) hem de işitme organını (koklea) etkileyen bir iltihaplanma durumudur. Vestibüler nöritin aksine, labirentitin en ayırt edici özelliği vertigoya işitme kaybının eşlik etmesidir.
Vestibüler Nörit
İç kulaktan beyne denge bilgisi taşıyan vestibüler sinirin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan, şiddetli ve ani başlangıçlı bir denge bozukluğudur. Bu durum, genellikle tek taraflıdır ve hastalar için oldukça korkutucu bir deneyimdir.
Perilenf Fistülü (PLF)
Orta kulak boşluğu ile iç kulak (koklea ve vestibüler sistem) arasındaki ince zarlarda (yuvarlak veya oval pencere) bir yırtık veya delik oluşmasıdır. Bu yırtık sonucunda, iç kulakta bulunan ve denge ile işitme için hayati öneme sahip olan perilenf sıvısı orta kulağa sızar.
Large Vestibular Aqueduct (LVA)
İç kulağın bir gelişim anormalliğidir. Vestibüler akuaduktus, iç kulağı kafatasının içine bağlayan ve endolenfatik keseye giden ince, kemikli bir kanaldır. BVA sendromunda bu kanal, normalden anormal derecede geniştir.
Periferik / Santral Vestibüler Rehabilitasyon
Periferik Vestibüler Rehabilitasyon
İç kulak (labirent) veya vestibüler sinir hasarından kaynaklanan (Vestibüler Nörit, Labirentit, BPPV vb.) denge bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır.
Adaptasyon
Beynin, iç kulaktan gelen anormal veya eksik sinyallere uyum sağlamasını hedefler.
Kompansasyon
Beynin denge için diğer duyuları (gözler ve vücut duyusu) daha fazla kullanmasını sağlamak.
Santral Vestibüler Sistem
Beyincik hasarı, inme (felç), migren veya travmatik beyin hasarı gibi santral sinir sistemi sorunlarından kaynaklanan denge bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır.
Substitüsyon (Yerine Koyma)
Hasar gören vestibüler sistemi tamamen atlayarak, dengeyi sağlamak için görme ve vücut duyusuna dayalı yeni stratejiler öğretmeyi amaçlar.
Vestibüler Hastalıkların Genel Belirtileri
Vertigo
"Sanki bütün dünya etrafımda dönüyor..."Çevrenin veya kişinin kendisinin döndüğü, sallandığı veya eğildiği hissi. Bu, vestibüler rahatsızlıkların en belirgin ve en sık görülen semptomudur. Kişi genellikle yer ayağının altından kayıyor gibi hisseder ve bu duruma mide bulantısı eşlik edebilir.
Dizziness (Sersemlik)
"Başım fırıl fırıl dönüyor..."Dizziness; kişinin sersemlik, dengesizlik, bayılacak gibi olma veya uzayda yönünü kaybetmiş hissetme gibi geniş bir yelpazedeki hoş olmayan duyumları ifade eder. Genellikle iç kulak, nörolojik veya kardiyovasküler sistemdeki bir sorunun semptomudur.
İşitme Kaybı
"Seslerin boğuklaşması veya algılanamaması..."Genellikle tek taraflıdır ve hastaların sesi boğuk, yankılı veya uzaktan geliyormuş gibi algılamasına neden olur. Meniere hastalığında işitme kaybı dalgalı seyreder yani atak sırasında kötüleşir ve düzelebilir.
Tinnitus (Çınlama)
"Kulağımda sürekli çınlama/uğultu/vınlama var..."Etkilenen kulakta yüksek perdeden çınlama, uğultu, vızıltı veya rüzgar sesi duyulması. Bu durum, işitme yapılarındaki hasarın bir işaretidir.
Kulakta Dolgunluk
"Kulağımda tıkanıklık yada basınç hissediyorum..."Kulak içi basıncının artmasından kaynaklanan, sanki kulakta pamuk varmış veya su birikmiş gibi hissedilen bir durumdur.
Vestibüler Rehabilitasyonu Kimler Yapabilir?
Vestibüler rehabilitasyon (VR), genellikle çeşitli sağlık profesyonelleri tarafından uygulanabilir. Ancak, bu alanda özel eğitim ve deneyime sahip olmaları önemlidir.
-
Hekimler
Vestibüler bozuklukların teşhisini koyan ve rehabilitasyon ihtiyacını belirleyen hekimlerdir. Programı bizzat uygulamaktan ziyade, hastayı bir vestibüler terapiste yönlendirirler.
-
Odyologlar
İşitme ve denge organı olan iç kulak konusunda uzmanlaştıkları için, özellikle vestibüler sistemin değerlendirilmesi ve bazı manevraların uygulanması (örneğin, BPPV için Epley manevrası gibi) konusunda yetkili olabilirler. Bazı odyologlar vestibüler rehabilitasyon konusunda da uzmanlaşmıştır.
-
Fizyoterapistler
Vestibüler sistem, denge ve hareket üzerine özel eğitim almış fizyoterapistler (genellikle "Vestibüler Terapist" olarak adlandırılırlar) VR programlarını tasarlar ve uygularlar. Bu uzmanlar, manevralar, denge egzersizleri ve görme stabilizasyonu eğitimleri konusunda yetkindirler.
Vestibüler Rehabilitasyon Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Vestibüler Rehabilitasyon İlaç Kullanımının Yerini Tutar mı?
Kalıcı iyileşme için temel tedavi yöntemidir. Başlangıç aşamasında, akut vertigo ve bulantıyı kontrol etmek için hekiminiz ilaç (vestibüler baskılayıcılar) reçete edebilir. Ancak uzun süreli ilaç kullanımı, beynin kendini iyileştirme sürecini geciktirebilir. VR, ilaçların bıraktığı yerden devreye girer ve beynin denge sistemindeki kalıcı hataları düzeltmesini sağlayarak uzun vadeli, egzersiz temelli bir çözüm sunar.
Rehabilitasyon Sırasında Baş Dönmem Daha Kötüleşir mi?
Başlangıçta hafifçe artması beklenir. Vestibüler rehabilitasyonun amacı, beyninizi rahatsız edici hareketlere tekrar tekrar maruz bırakarak alıştırmaktır. Bu nedenle, özellikle ilk seanslarda ve ev egzersizlerinde semptomlarınızın kısa süreliğine artması normaldir. Ancak bu artış, genellikle 15-20 dakika içinde azalır ve tedavinin başarılı olduğunun bir işaretidir. Şiddetli ve uzun süren kötüleşmelerde terapistinize başvurmalısınız.
İyileşme Ne Kadar Sürer ve Kalıcı mıdır?
Çoğu hasta 4 ila 8 hafta içinde belirgin düzelme gösterir. İyileşme süresi, altta yatan hastalığa ve hastanın egzersizlere düzenli uyumuna bağlıdır. Başarılı bir Vestibüler Rehabilitasyon sonrasında kazanılan denge ve telafi yeteneği genellikle kalıcıdır. Düzenli ev egzersizlerini sürdürmek, nüks riskini azaltmaya yardımcı olur.
Baş Dönmesi Geçtikten Sonra Egzersizlere Devam Etmeli miyim?
Evet, bir süre daha devam etmeniz önemlidir. Vertigo (dönme hissi) geçtikten sonra dahi hafif bir dengesizlik, hareket hassasiyeti veya osilopsi (görüntü sıçraması) devam edebilir. Terapistiniz, tam telafi sağlanana kadar egzersiz programınızı yavaşça azaltmanızı önerecektir. Programı aniden bırakmak, tam iyileşme gerçekleşmediyse semptomların geri gelme riskini artırabilir.
Vestibüler Rehabilitasyonun Faydaları Sadece Denge ile mi Sınırlıdır?
Hayır, faydaları çok yönlüdür. Vestibüler Rehabilitasyon sadece fiziksel dengeyi iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda hastanın psikolojik iyiliğini de önemli ölçüde artırır. Baş dönmesi ve dengesizlik yaşayan kişilerde sıkça görülen anksiyete, depresyon, sosyal izolasyon ve düşme korkusu azalır. Daha aktif ve güvenli hissetmek, hastanın genel yaşam kalitesini, işlevselliğini ve günlük aktivitelere katılımını doğrudan iyileştirir.
Galeri
İletişim
Belirli Rehabilitasyon Merkezleri
Lokasyon
Elmalıkent, Adem Yavuz Cd., 34764 Ümraniye/İstanbul
Bizi Arayın
+0(216) 632 18 18